Archief

1660 - De Gebroeders Hemony

In 1660 heeft François Hemony twee klokkenspelen geleverd aan Rotterdam. Een beiaard voor de Laurenskerk en een beiaard voor het stadhuis dat later het beurscarillon werd. François en zijn broer Pieter worden ook wel de Stradivarius van de klokkengieters genoemd. De broers hebben een zeer belangrijke uitvinding op hun naam staan: het stemmen van klokken. Bovendien klonken én klinken hun klokken prachtig. De Hemony-klokken van de Laurenskerk hebben het bombardement overleefd en klinken nog steeds over de stad. De klokken van de Beurs zijn verloren gegaan tijdens het bombardement. Klik op 'meer info' om de originele offerte (1645) te bekijken. 

1916 - Eerste Beiaardconcerten in Rotterdam

In 2016 organiseerden de Rotterdamse stadsbeiaardiers Richard de Waardt en Geert Bierling namens Stichting Stadsmuziek Rotterdam speciale zomerconcerten op de beiaarden van het stadhuis en de Laurenstoren. Hiermee blazen ze een 100-jarige traditie nieuw leven in. Ja, inderdaad 100-jarig, want terugbladerend in oude kranten komen we aan de weet dat in juli 1916 de eerste carillonconcerten ooit op de Laurenskerk plaatsvonden. Abraham Krul jr. (1861-1924) was de toenmalige stadsbeiaardier. Klik op 'meer info' om het artikel van Laura J. Meilink-Hoedemaker te lezen over de eerste zomerconcerten in Rotterdam. 

1925 - Ferdinand Timmermans strijdt tegen het Broeksysteem

In drie krantenartikels uit 1925 leren we dat Ferdinand Timmermans het, ronduit gezegd, niets begrepen heeft op het z.g. "broeksysteem". Klik op MEER INFO om de artikels te lezen. We leren ook dat de grote luidklok uit 1461 van de Laurenstoren, die verloren is gegaan bij het bombardement in 1940, gegoten is door Jan en Willem Hoerken en niet "Boerke" zoals veelal staat beschreven. Deze klok scheen bovendien uniek te zijn, vanwege het feit dat hij een grote terts laat horen, in plaats van een kleine, zoals dat bij klokken gebruikelijk is. "Pats, laat Timmermans zijn bronzen makker weer zingen. Pats, slaat hij hoogerop, galmt het uit de zware welving. Hoor, hoor, luistert hij aandachtig, zingt hij mee, springt hij, slaat hooger nog, dat het diep en ernstig bromt in het ronde."

1940 - Wie met klokken schiet, wint de oorlog niet

In het boekje "Rotterdam heeft weer een klokkenspel" lezen we: 

"Het Beurscarillon schijnt als een "total loss" beschouwd te moeten worden. Voor zover wij hebben kunnen nagaan is er na Mei 1940 geen spoor meer van te ontdekken en aangenomen moet derhalve worden, dat dit kostelijk geheel van oude klokken in de vlammen verloren is gegaan. Met het carillon van de St. Laurens is Rotterdam gelukkiger geweest. De luiklokken, ook helaas de zware bourdon uit 1461, zijn naar omlaag gestort en in scherven gevallen, maar het eigenlijke carillon - het telde 44 klokken - is in de gehavende toren blijven hangen. Het is na de brand veiligheidshalve gedemonteerd en naar de begane grond overgebracht. Daar is het achter een ommetseling aan het begerig oog van de bezetter onttrokken, het stond bij de bevrijding onaangeroerd in zijn schuilplaats en wacht nog steeds op het ogenblik, dat het na restauratie van de toren de reis naar hoger sferen weer zal kunnen aanvangen. Over het lot van het Stadhuis-carillon kunnen wij kort zijn. De klokken zijn met zoveel andere uit ons land op bevel van de bezetter weggehaald en naar Duitsland gevoerd. Het is gebeurd in de zomer van 1943."

Klik op MEER INFO om o.a. beelden, documenten en afschriften te bekijken i.v.m. de klokkenvordering. 

1947 - Rotterdam heeft weer een klokkenspel

In dit prachtige boekje staan een aantal interessante artikels over de Rotterdamse carillons. Zo lezen deze prachtige, eindeloze zin:

"Verheugd als een kind op Sinterklaasavond heeft beiaardier Timmermans de klokken bekeken en op de babies onder hen het Wilhelmus en de Zilvervloot gespeeld; wonderlijk primitief, in klankvolheid natuurlijk niet vergelijkbaar met de statige wijzen die over een maand over de Coolsingel zullen galmen, maar toch harmonieus klinkend in de overvolle hal van het stadhuis, overvol van nieuwsgierigen, overvol van planken en balken, overvol van klokken, kleine, grote, héél grote... wachtend op het - o zo veel hoofdbrekens kostende, transport over negenenvijftig meter door de voor dit doel verwijde stadhuiskoepel, wachtend op hun proefbespeling, wachtend op hun inwijding, wachtend op het tijdstip, waarop ze, iedere dag, hun bronzen stemmen in volle accoorden over een haastige stad zullen doen weerklinken, telkens voor énkele ogenblikken overstemmend het gewoel en geraas van een werkende stad, van een stad in opbouw."

Klik op meer info om het boekje te bekijken.

1974 - Interview Stadsbeiaardier Leen 't Hart

Tijdens dit interview vertelt Leen 't Hart over leven en werk. Zo horen we de inmiddels legendarische anekdote dat hij opgesloten zat in een toren. Hij klom naar boven en speelde "In naam van Oranje doe open die poort" totdat hij werd bevrijd.

Leen 't Hart heeft een belangrijke rol gespeeld in de beiaardwereld. Hij was stadsbeiaardier van Rotterdam van 1957 tot 1974 en heeft talloze composities en arrangementen voor beiaard op zijn naam staan. Voor het spelen van concerten en als adviseur van nieuwe instrumenten reisde hij de hele wereld over. Hij was tevens als beiaardier en organist werkzaam in andere steden. Bovendien was hij meer dan 30 jaar de directeur van de Nederlandse beiaardschool en heeft daardoor zijn stempel gedrukt op een hele generatie beiaardiers. 

Klik op MEER INFO om het interview te beluisteren of te downloaden. 

1997 - Stadsbeiaardier Addie de Jong overleden

Dr. Laura J. Meilink-Hoedemaker (oud voorzitter Rotterdamse Beiaardcommissie) schreef een korte biografie over stadsbeiaardier Addie de Jong. Overigens staan er op de website van mevrouw Meilink-Hoedemaker ook andere interessante artikels over Rotterdamse carillons en beiaardiers. Zie haar website voor meer informatie. 

Sijbrand de Lange maakte een filmpje over Addie de Jong als stadsbeiaardier. Hergemonteerd en digitaal nabewerkt door Fred Barzilay. Klik op MEER INFO om het filmpje te bekijken. 
 

2014 - Afscheid van stadsbeiaardier Gerard de Waardt

Gerard de Waardt neemt na 35 jaar trouwe dienst afscheid als stadsbeiaardier van Rotterdam.
Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Richard de Waardt. Samen met stadsorganist/-beiaardier Geert Bierling geven Gerard en Richard een speciaal avondconcert in de Burgerzaal van het Rotterdamse stadhuis. 

Klik op MEER INFO voor een compilatie van het afscheidsconcert. Het concert heeft als thema 'Silent Cinema' en bestaat uit drie delen. 

1. Harold Lloyd - Safety Last
2. Uit de oude doos - een overzicht van de muzikale carriere van Gerard de Waardt
3. Kennismaking met de nieuwe stadsbeiaardier en het carillon van het stadhuis

Harmonium: Geert Bierling
Piano: Gerard de Waardt
Accordeon en Beiaard: Richard de Waardt

2015 - Overzicht

In 2015 zijn de Rotterdamse carillons uiteraard wekelijks bespeeld door de stadsbeiaardiers. Daarnaast zijn de klokkentorens dit jaar hoofdrolspeler geweest van een zeer uiteenlopende waaier aan activiteiten. Een greep: 

• Rotterdamse Dakendagen (11 t/m 14 juni) - Stadsbeiaardier Richard de Waardt speelde een uniek concert samen met de Rotterdamse band THE YES PLEASE. De toren en het dak van de Laurenskerk dienden als podium en The Yes Please speelde samen met de 17e eeuwse klokken van de Laurenstoren. Magisch en uniek, daar was iedereen het over eens.

• Rotterdamse Dakendagen (11 t/m 14 juni) - Tijdens dit leuke festival was er ook een torenjukebox. Luisteraars deden d.m.v. grote getallen die omhoog werden gehouden op het dak naast de kerk verzoekjes aan de beiaardier.

• Ludovico Einaudi bezocht de Laurenstoren en speelde samen met de stadsbeiaardier. Zijn muziek klinkt erg mooi op klokken en de beroemde componist heeft voorzichtig, doch doeltreffend, zijn eigen muziek op de klokken laten klinken. Einaudi was zo onder de indruk van de Rotterdamse klokken dat hij een paar weken later een aantal Rotterdamse klokken gebruikt heeft voor een nummer op zijn nieuwe CD, Elements. Het nummer heet 'numbers'.

• Schrijver Raoul de Jong bezocht de Laurenstoren. Het werd een bijzondere ontmoeting tussen twee mensen die ieder op hun manier de wereld een stukje mooier willen maken. Raoul schreef mooie woorden in het NRC over de Rotterdamse klokken.

• Schrijver Ernest van der Kwast kwam ook op visite in de toren. In de talkshow Rotterdam Late Night bracht hij een ode aan het carillon en de beiaardier. Een prachtige ode van een groot schrijver.

• Stagebespelingen - Stichting Stadsmuziek geeft studenten de kans om stagebespelingen te doen op het de Rotterdamse carillons. Dit jaar kwamen 5 studenten van de Koninklijke Beiaardschool 'Jef Denyn' hun klanken over de stad strooien.

• De historische speeltrommel is twee keer verstoken. Het thema dit jaar was speeldoosjes. in de toren hangen twee speeldoosjes die op de grote speeldoos zijn geprogrammeerd en een half jaar over de stad klonken.

• Muzikaal sprookje: Dina Verheyden en Richard de Waardt ontwikkelden en speelden een uitverkochte voorstelling voor jong en oud rond het verhaal en de muziek van Peer Gynt. De gehele toren werd als toneel gebruikt en uiteraard speelde het carillon een hoofdrol.

Klik op MEER INFO voor foto's, krantenartikels en filmpjes

2016 - Overzicht

Het was een prachtig jaar voor de Rotterdamse carillons. Naast de wekelijkse concerten was er veel te beleven in en rondom de klokkentorens van het stadhuis en de Laurenskerk. Zie hieronder enkele hoogtepunten. 

Rotterdam viert de Stad
De Rotterdamse stadscarillons waren een belangrijk onderdeel van de manifestatie van RVDS. Zo was er een torenjukebox, gecoördineerd door RVDS. Het publiek kon verzoekjes indienen via een speciale website waarop een lijst stond met maar liefst 250 nummers. Hier is veelvuldig gebruik van gemaakt door de Rotterdammers! Ook werden er een aantal interviews gepubliceerd en filmpjes gemaakt. 

Compositiewedstrijd "Liedje voor de Laurenstoren
In samenwerking met het Rotterdamse online magazine Vers Beton werd er een compositiewedstrijd georganiseerd waaraan alle Rotterdammers konden meedoen. De wedstrijd was een groot succes en de winnende melodieën waren t/m 24 maart 2017 ieder uur te horen vanuit de toren. De winnaar van de juryprijs was Woes Ploum. De winnaar van de publieksprijs was groep 5/6 van de Jacob Maris-school. 

Zomerserie in de Stadhuistuin
Er zijn twee speciale carillonconcerten georganiseerd in de tuin van het stadhuis. Vive La France: stadsbeiaardier RIchard de Waardt speelde samen met zangeres Dina Verheyden die vanaf de toren zong. Tijdens de Avond van de Filmmuziek ging het carillon in dialoog met een piano (Gerard de Waardt), zangeres (Dina Verheyden) en hoorn (Jozé Aaftink). Beide avonden zijn goed bezocht. Deze concerten passen in een lange traditie van zomerconcerten op woensdagavond. In de zomer van 1916 werd het eerste concert gespeeld. Honderd jaar later is deze traditie nieuw leven ingeblazen.

Voorstellingen in de Laurenstoren
De gehele Laurenstoren diende als concertpodium. Van de hal tot het dak. Er waren in totaal 3 speciale concerten: Reinaart de Vos: een muzikaal sprookje voor jong en oud door Kampanula. Catching Blue Skies: een concert waarbij het carillon samenspeelde met drie jonge muzikanten van Codarts (Veronique Post / Milan Boone / Bram 't Hart). Bronze Breath: Amerikaans kunstenaar Julie Zhu ontwikkelde samen met beiaardier Richard de Waardt een kunstproject voor de Laurenstoren. Voor alle concerten waren er samenwerkingen met organisaties uit de stad, waaronder de Rotterdamse Dakendagen, De Swarte Leeuw en Sherlocks Place. 

Rotterdam Zingt
Het carillon speelde het voorprogramma voor dit spectaculaire zangfestijn op het Grotekerkplein. Een uur lang klonken er Rotterdamse meezingers uit de toren.

Ode aan overleden pophelden
Beiaardier Richard de Waardt bracht verschillende odes aan overleden pophelden in 2016. Hier werd ook steeds aandacht aan besteed door RTV Rijnmond en Open Rotterdam. 

Het wonder dat niet omvalt
Al vijf jaar brengt Ernest van der Kwast odes aan mensen die kleur geven aan de stad. Van de glazenwasser van het grootste gebouw van Nederland, die drie maanden ouder is wanneer het laatste raam gelapt is en dan weer opnieuw begint, tot een paaldanseres in een nachtclub, die tijdens haar act naar de auteur kijkt zoals geen enkele vrouw ooit naar hem heeft gekeken. Ook de stadsbeiaardier werd beschreven in een prachtig stukje. Het laatste verhaal uit het boek. Een grote eer. 

Dag van de Rotterdamse Jazz & North Sea Round Town
Tijdens de dag van de Rotterdamse jazz in De Doelen is er een compositie uitgevoerd van Cyrille Oswald waarin de Laurenstoren en het carillon een hoofdrol speelde. Richard de Waardt speelde op het carillon en maakte het bijbehorende filmpje. Later werd de compositie ook nog eens live uitgevoerd aan de voet van de Laurenstoren tijdens North Sea Round Town.

Klik op MEER INFO voor foto's, krantenartikels en filmpjes

2017 - Overzicht

Het was weer een prachtig jaar voor de torenmuziek in Rotterdam. Naast de reguliere bespelingen waren er uiteraard weer weer veel concerten en projecten die samen een zeer divers en talrijk publiek hebben bereikt. Er waren concerten in de prachtige stadhuistuin, projecten en concerten in de Laurenstoren, samenwerkingen met festivals en partners uit de stad en ook zijn we gestart met een uniek project: het Groot Rotterdams Songbook. Klik op Meer Info voor foto's, filmpjes en een uitgebreider verslag van alle projecten dit jaar. 

2018 - Overzicht

Ook in 2018 was er weer veel te beleven rond de Rotterdamse klokkentorens! Zo speelden de carillons van de Laurenskerk en het Stadhuis traditiegetrouw weer de hoofdrol tijdens bijzondere zomerconcerten. Pelgrim Brass was te gast in de stadhuistuin en blies de pannen van het dak. Stadsdichter Derek Otte ging het avontuur aan en ontwikkelde samen met stadsbeiaardier Richard de Waardt een uniek torenconcert. Ook te gast in de Laurenstoren was het talentvolle trio Saturners. Ze ontwikkelden de voorstelling Groundunder. Uniek dit jaar was het concert van The Yes Please op het dakterras van het stadhuis. Verder nog een aantal torenjukeboxen, wereldpremière beiaard & altviool, de historische trommel is tweemaal verstoken, en nog veel meer. Klik hieronder voor foto’s, filmpjes en meer informatie.

2019 - Overzicht

De carillons van de Laurenskerk en het Stadhuis speelden traditiegetrouw weer de hoofdrol tijdens bijzondere zomerconcerten! Pelgrim Brass kwam op bezoek, tijdens de Dakendagen kon je genieten van Trio Saturners, beiaardier Tom Van Peer improviseerde er lustig op los, het Klokhuis kwam op bezoek, de Laurenstoren werd op z’n kop gezet door 7 percussionisten, 4 koperblazers en een beiaardier, Kampa Kampa! swingde erop los in de tuin van het stadhuis, het Groot Rotterdams Songbook is gelanceerd, er werd weer ge-toren-jukeboxt, het carillon van de Laurenstoren debuteerde in de Rotterdamse jazz-scene, enfin, teveel om op te noemen, wat een jaar!

Klik hieronder voor foto’s, filmpjes en meer informatie.