Speeltrommel Compositie Wedstrijd

Knalt jouw muziek een half jaar lang uit de Laurenstoren?

In samenwerking met Vers Beton organiseren we de enige echte Rotterdamse Speeltrommel Compositie Wedstrijd! Het idee is simpel. Componeer een stukje muziek van max. 30 seconden voor de historische speeltrommel in de Laurenstoren. De winnaar is een half jaar lang ieder uur te horen in de binnenstad én mag bij Koninklijke Klokkengieterij Eijsbouts het gieten van een klok bijwonen.  


 

Spelregels & wetenswaardigheden

Schrijver en jurylid Ernest van der Kwast

  • Je compositie duurt niet langer dan 30 seconden
  • Je mag geen (fragmenten van) bestaande muziek gebruiken
  • Een noot kan pas na 2 seconden opnieuw gebruikt worden (vanwege de snelheid van de hamers)* 
  • Er kunnen meerdere klokken tegelijk gespeeld worden, maar houd wel rekening met de lange uitklinktijd van klokken. 
  • Je mag de compositie inleveren als partituur (heeft voorkeur) of als geluidsfragment (mp3 of wav)
  • Iedereen mag meedoen aan de wedstrijd
  • Per persoon mogen er maximaal 3 composities worden ingestuurd
  • UITERLIJKE INLEVERDATUM: 31 JULI 2016
     
  • De volgende 29 klokken zijn aangesloten op de speeltrommel: 
 
 

Prijzen

Eerste prijs

De winnaar mag zijn of haar compositie zelf 'versteken' (uiteraard onder vakkundige begeleiding van de stadsbeiaardier). De winnende melodie is een half jaar lang op het uur te horen in de stad. Bovendien mag de winnaar in de klokkengieterij Koninklijke Eijsbouts het gieten van een klok bijwonen. 

Tweede prijs

De compositie met de tweede prijs wordt verstoken op het halve uur en is een half jaar lang te horen in de stad. 


Juryleden

Ernest van der Kwast
Geert Bierling
Richard de Waardt
?? 
??


De Jury behoudt zich het recht om geen prijs toe te kennen, indien de kwaliteit van de inzendingen onvoldoende wordt geacht. 


Informatie over de speeltrommel van de Laurenskerk

Sommige mensen denken dat er de hele dag iemand boven in de Laurenstoren zit om daar ieder half uur een melodie te spelen. Dat is niet zo. De korte muziekstukjes die om het halve uur klinken worden gespeeld door het “automatische carillon”. 

Rond 1661 is deze speeltrommel speciaal voor de Laurenstoren gemaakt en omhoog getakeld naar de verdieping onder de carillonklokken. Hij ziet eruit als een grote ronde trommel zoals in een wasmachine, met maar liefst 4800 gaten. In deze gaten kunnen pennetjes gestoken worden, die er aan de buitenkant van de trommel uitsteken. Je kan de trommel ook beschouwen als een uit de kluiten gewassen speeldoosje. 

De speeltrommel staat in verbinding met het uurwerk in de toren. Ieder half uur komt er een seintje uit het uurwerk. De trommel draait dan een halve slag rond. De pennen draaien mee en omdat ze er aan de buitenkant van de trommel uitsteken duwen ze tuimelaars omhoog. Het uiteinde van zo’n tuimelaar beweegt naar beneden en trekt vervolgens een draad mee. Aan het uiteinde van die draad zit een hamer die tegen een klok slaat.

De muziekstukjes die klinken worden eerst thuis door de beiaardier gecomponeerd / gearrangeerd en genoteerd. Daarna gaat hij de toren in en steekt voor iedere opgeschreven muzieknoot een pennetje door het juiste gat in de trommel. Aan de binnenkant van die trommel worden alle pennetjes vastgeschroefd. Tijdens dit werk (het versteken) moet de beiaardier goed opletten, want als een pennetje op een verkeerde plaats staat klinkt er een verkeerde klok of klopt het tempo niet meer. Net als bij de piano zitten op de trommel de lage tonen links en de hoge tonen rechts.

Het versteken van de oude speeltrommel in de Laurenstoren kost veel tijd; wel een dag. Daarom hebben de nieuwere carillons vaak een automatisch spel dat aangestuurd wordt door een computer. De beiaardier speelt de muziekstukjes dan in op de computer. Dat de stadsbeiaardiers van de moderne havenstad Rotterdam anno 2016 op dezelfde manier de trommel versteken als hun 17e-eeuwse Rotterdamse collega’s dat 400 jaar geleden deden is wel heel bijzonder.